15 Ogos 2016 6:00 PM
ABDUL RAHMAN ABDUL HAMID
merupakan seorang tokoh agama yang berjuang menentang pihak British di
Terengganu. Namanya sering dikaitkan dengan kebangkitan para petani di Hulu
Terengganu.
ABDUL RAHMAN LIMBONG
Beliau yang lebih dikenali
sebagai Abdul Rahman Limbong atau Tok Limbong dilahirkan pada tahun 1868.
Ibunya berasal dari Johor, manakala bapanya dari Patani, selatan Thailand.
Tempat kelahirannya tidak dapat
ditentukan tetapi yang pastinya beliau ialah anak watan Terengganu. Semasa
kanak-kanak, beliau telah mengikut bapa saudaranya, Tun Mohammad Zaib, (Tun
Mamat) menetap di Mekah.
Setelah bertahun-tahun di
Mekah, beliau kembali ke Terengganu. Beliau menuntut pengajian agama dengan
Haji Yaakub Paya Bunga, kemudian dengan Wan Musa Paya Bunga dan seterusnya
dengan Tokku Paloh, seorang guru agama yang terkenal pada ketika itu.
Beliau meninggal dunia di Mekah
pada 6 November 1929. Sultan Terengganu, Sultan Zainal Abidin III (1881-1918)
amat rapat dengan Tokku Paloh, guru kepada Abdul Rahman Limbong. Putera-puteri
baginda pernah berguru dengan Abdul Rahman.
Abdul Rahman mempunyai sikap
berhemah tinggi dan suka memencilkan diri tetapi peka dengan keadaan
sekelilingnya. Beliau juga bersifat penyayang terhadap kanak-kanak terutama
anak–anak yatim.
Selain berbudi pekerti, Abdul
Rahman kuat beribadat. Sebahagian besar waktu malamnya dihabiskan dengan
beribadat.
Pada hari raya pula, beliau
biasanya mengurungkan diri untuk beribadat sebagai tanda tidak mahu menyulitkan
orang ramai yang mengikut tradisi ketika itu, membawa makanan untuk guru-guru
agama dan orang alim sepertinya.
Semasa pihak British menjadi
penasihat dalam pemerintahan raja-raja Melayu di Terengganu, peraturan baharu
berkenaan tanah dan pertanian diperkenal. Rakyat dipaksa meminta surat
kebenaran untuk menjalankan aktiviti pertanian dan aktiviti ekonomi lain di
tanah sedia ada.
Tindakan itu menimbulkan
ketidakpuasan hati dalam kalangan petani.
Pada 19 dan 20 April 1928,
Abdul Rahman Limbung didapati menyebarkan idea menentang peraturan baharu di
Dungun.
Pada 4 Mei 1928
pemimpin-pemimpin kampung dari Hulu Terengganu datang menemui Abdul Rahman.
Dalam pertemuan tersebut, Abdul Rahman menegaskan agar mereka tidak mengambil
surat kebenaran untuk mengusahakan kegiatan pertanian.
Pihak British mendakwa
kebangkitan para petani itu dirancang oleh Abdul Rahman. Beliau dihadapkan
kepada sultan dan dikenakan tuduhan cuba menderhaka kepada sultan.
Dalam perbicaraan, Abdul Rahman
membela diri sendiri dan berhujah dengan hakim. Abdul Rahman menyangkal dakwaan
beliau menghasut para petani dan cuba menderhaka kepada sultan.
Walaupun tiada bukti jelas yang
membabitkannya, beliau akhirnya didapati bersalah dan dihukum buang negeri ke
Mekah.
Tindakan berkenaan melumpuhkan
semangat para petani yang ketika itu bangkit menentang struktur pentadbiran
baharu diperkenal oleh penjajah.
Antara ciri yang membezakan
Abdul Rahman dengan ulama-ulama lain ialah pembabitannya dalam sektor ekonomi
seperti pertanian, perniagaan, perkilangan dan perikanan.
Beliau menceburi kegiatan
ekonomi atas prinsip bahawa bumi adalah hak Allah dan sesiapa sahaja boleh
mencari rezeki asalkan tidak bertentangan dengan hukum-hukum syarak.
Beliau menjalankan kegiatan
membuat terompah dan menenun kain untuk dibuat baju. Beliau juga mempunyai
beberapa buah perahu bermotor untuk menjalankan kegiatan perniagaan dan
perikanan.
Selain itu, beliau mengusahakan
tanaman kelapa, padi, pisang dan kopi serta membuat bata dan kapur tohor.
Pihak British juga menuduh
Abdul Rahman menderhaka terhadap Sultan Terengganu ketika itu, Sultan Sulaiman
Badrul Alam Shah.
Abdul Rahman menafikan segala
tuduhan terhadapnya dan dibicarakan dalam kawasan Istana Maziah sebelum
didapati bersalah.
Pada 2 Jun 1928, satu perintah
buang negeri dikeluarkan oleh Jabatan Setiausaha Kerajaan Terengganu. Beliau
dibuang negeri ke Mekah dan meninggal dunia di sana
- SUMBER: http://www.utusan.com.my/rencana/agama/ulama-penentang-inggeris-1.370778#sthash.RwSdWIxv.dpuf
Tiada ulasan:
Catat Ulasan