1.3.1 Piagam Madinah

Kandungan Piagam Madinah

Penduduk Madinah terdiri daripada pelbagai lapisan masyarakat yang berbeza dari segi agama dan budaya seperti orang Islam,Yahudi dan Musyrikin. Mereka sememangnya memerlukan sebuah undang-undang bagi menjamin kesejahteraan dan keamanan hidup.

       Nabi Muhammad SAW telah membentuk Piagam Madinah untuk menjadi pedoman sebuah negara berdaulat setelah berjaya mempersaudarakan golongan Muhajirin dan Ansar. Undang-undang ini dipanggil Sahifah Madinah atau Piagam Madinah yang digubal pada tahun pertama dan kedua Hijrah. Undang-undang ini melibatkan perjanjian antara penduduk Madinah, iaitu antara orang Islam sesama Islam (Muhajirin dan Ansar) dan antara orang Islam dengan kaum Yahudi.[1]

       Piagam ini digubal berdasarkan wahyu dan norma-norma masyarakat pada waktu itu yang terdiri daripada orang Islam dan bukan Islam yang kebanyakannya terdiri dari kaum Yahudi.[2] Kaum Yahudi pada mulanya memberikan sambutan yang baik.Baginda telah berusaha untuk mendapatkan sokongan mereka.Baginda telah membentuk undang-undang yang dikenali sebagai sahdah setelah kedua-dua pihak saling mempercayai.

       Piagam yang dirangka oleh Nabi Muhammad SAW merupakan piagam pertama di dunia yang mantap dari aspek isi kandungannya kerana mampu memenuhi tujuan dan objektif berhubung kewajipan dan tanggungiawab pemerintah rakyat serta keperluan-keperluan lain.

Piagam Madinah terdiri daipada 47 fasal . Secara umumnya piagam ini terbahagi kepada lima bahagian umum: ,

(a) Fasal I merupakan pengenalan kepada piagam ini dan mengakui tentang keesaan Allah SWT dan kerasulan Nabi Muhammad SAW.

(b) Fasal 2 hingga 11 menerangkan kedudukan kaum-kaum dalam negara Islam Madinah.

(c) Fasal l2,hingga 23 menerangkan kewajipan umat Islam dari segi tanggungiawab sesama sendiri dan perkara-perkara yang patut dilakukan dan yang patut ditinggalkan.

(d) Fasal 24hingga 38 merupakan fasal yang menyebut kedudukan kaum Yahudi dalam negara Islam Madinah.

(e) Fasal 39 hingga 47 pula menerangkan kedudukan Yathrib (Madinah) sebagai sebuah kota yang suci dan harus dipertahankan oleh penduduknya dalam segala peperangan.

       Sahifah ini juga memberi garis panduan tentang prinsip umum tentang dasar pentadbiran masyarakat dan negara Islam yang penduduknya terdiri daripada berbilang kaum.

(a) Wahyu Allah SWT merupakan sumber utama undang-undang negara.

(b) Masyarakat di Madinah dianggap sebagai sebuah ummah yang bertanggungjawab ke atas negara mereka.

(c) Nabi Muhammad SAW ialah pemimpin masyarakat.

(d) Semua anggota masyarakat bebas menganut sebarang agama.

(e) Setiap anggota sahifah mesti menjalinkan hubungan yang erat.

(f) Fungsi sahifah adalah untuk menegakkan keadilan.

(g) Memberi jaminan keselamatan kepada orang bukan Islam

Piagam Madinah, secara khususnya terbahagi kepada dua bahagian, iaitu:

a.Bahagian pertama mengandungi 23 fasal menyentuh tentang hubungan umat Islam dengan kaum Yahudi dan tanggungiawab sesama sendiri. Bahagian ini ditulis pada tahun pertama dan kedua Hijrah, iaitu sebelum Perang Badar. Isi kandungannya adalah seperti yang berikut:

Fasal 1: Piagam ini adalah daripada Nabi Muhammad  SAW, antara orang Islam dengan

              penduduk Madinah yang lain, iaitu kaumYahudi dan penyokong-penyokong mereka.

Fasal 2: Bahawa mereka (penduduk  Madinah samada orarg islam atau bukan Islam) adalah

           satu ummah.

Fasal 3: Golongan Muhajiirin bertanggjawab membayar dan menerima wang daripada

            mereka yang ditawan seeara makruf dan adil terhadap orang yang beriman.

Fasal 4; Bani Auf kekal dengan keadaan lama mereka dan sama-sama bertanggugjawab 

           membayar dan menerima wang tebusan seperti dahulu dau menebus daripada mereka

          yang ditawan dengan cara makruf dan adil sesama yang beriman.

Fasal 5: Banu Harith Ibnu Khazraj tetaplah  dengan keadaan lama mereka  sama-sama

            bertanggungjawab menerima dan membayar wang tebusan seperti dahulu dan

            menebus daripada mereka yang ditawan dengan cara makruf dan adil sesama

           yang beriman.[3]

b)Bahagian kedua mengandungi 24 Fasal yang membabitkan kaum Yahudi dan tanggungjawab mereka terhadap negara Islam Madinah. Bahagian ini ditulis selepas Perang Badar.Kandungan umum Piagam Madinah meliputi perkara-perkara

yang berikut:

(a) Perjanjian yang berkaitan dengan golongan Muslimin.

(b) Perjanjian yang berkaitan dengan golongan Yahudi.

(c) Perjanjian yang berkaitan dengan golongan Musyrikin

(d) Perjanjian yang melibatkan semua pihak, berkaitan dengan peraturan-peraturan umum.

Umumnya, Piagam Madinah ini menentukan kedudukan Nabi Muhammad SAW dan penduduk Madinah yang terdiri daripadamasyarakat majmuk . Piagam ini menyusun sebuah negara kota serta menggariskan hak-hak, tanggungjawab dan peraturan antara mereka berdasarkan prinsip-prinsip Islam.

       Piagam ini telah membolehkan Nabi Muhammad SAW membina negara Islam yang aman dan damai. Piagam ini penting untuk membentuk negara yang berdaulat, malah piagam ini dianggap undang-undang bertulis yang pertama di dunia dan berjaya membuktikan keunggulan Nabi Muhammad SAW.[4]

---

[1] Mahayudin Hj.Yahya et.al.,Sejarah Islam (500-1918) Penggal 2,28.

[2] Mahayudin Hj.Yahya, Tamadun Islam, (Shah Alam: Fajar Bakti,1998), 100.

[3] Mahayudin Hj.Yahya et.al.,Sejarah Islam (500-1918) Penggal 2,28

[4] Ibid,32.